Zondag 25 mei 2025 is het precies honderd jaar geleden dat de Gereformeerde Gemeente Utrecht werd geïnstitueerd. Een moment om de trouw en goedheid van de Heere te gedenken: ‘Zijn trouw en waarheid houdt haar kracht tot in het laatste nageslacht’.
Voor het eerst wordt de gemeente van Utrecht vermeldt in notulen van 11 september 1923 van de classis Amsterdam van de Gereformeerde Gemeenten: “Zeist deelt mede dat Utrecht, waar twintig manslidmaten en evenveel of meer vrouwen leden zijn, een zelfstandige openbaring wenst te worden. De classis benoemt ds. Roelofsen als consulent van Utrecht en draagt aan zijn eerwaarde op om de kerk aldaar te institueren.”
Op maandag 25 mei 1925, Tweede Pinksterdag, vindt de instituering plaats. De gemeente komt dan samen in een gehuurd zaaltje aan de Zandhofsestraat. In 1930 maakt de gemeente de overstap naar een kerkgebouw aan de Boothstraat. Enkele decennia later wordt ook deze kerk te klein en vindt de gemeente uiteindelijk onderdak in de van oorsprong gereformeerde Westerkerk in 1967. Op dit moment komt de gemeente samen in de Nieuwe Westerkerk, een nieuw kerkgebouw in Utrecht Leidsche Rijn dat in 2019 in gebruik werd genomen. (tekst gaat verder onder foto).
Het interieur van de 'oude' Westerkerk in het hart van de stad Utrecht
Een bijzonder hoogtepunt was de komst van kandidaat M. Heikoop als eerste predikant van de gemeente in 1929. Zijn intredetekst was 1 Korinthe 2:2: Want ik heb niet voorgenomen iets te weten onder u, dan Jezus Christus en Dien gekruisigd. Deze tekst is nog altijd terug te vinden op het kerkzegel. De gemeente is gestempeld door een prediking waarin Christus centraal staat, Schriftuurlijk en bevindelijk, waarin de tonen van zonde en genade klinken.
De honderdjarige geschiedenis van de Gereformeerde Gemeente in de Domstad vormt slechts een klein stukje van een rijke kerkgeschiedenis van de stad Utrecht. Het standbeeld van Willibrord op het Janskerkhof herinnert ons aan de komst van het Evangelie. En natuurlijk kan de naam van Voetius niet ongenoemd blijven. Zo weet de gemeente zich verbonden met de kerk der eeuwen, ook in onze eigen stad.
Tegelijk vertelt de geschiedenis van de afgelopen honderd jaar ook een ander verhaal. De vele kerkgebouwen en kerktorens in Utrecht – wie kent de Domtoren niet – vormen stille getuigen van het christelijke verleden van de stad. Echter de afgelopen eeuw sloeg secularisatie en godsverduistering toe. Misschien is ons oude kerkgebouw, de Westerkerk, waarin ook de Generale Synode een lange tijd vergaderde, wel een treffend symbool hiervan. Herkenbaar als kerkgebouw, maar nu restaurant en hotel. (tekst gaat verder onder foto).
Het interieur van de 'nieuwe' Westerkerk in Leidsche Rijn
Naast de vreugde en dankbaarheid over Gods goedheid en trouw, voelen we ook de leegte en verlorenheid van veel mensen om ons heen. En toch mag het Woord van de Heere klinken in de stad. Een wonder van Gods hand. Psalm 78 roept ons op om Gods daden niet te vergeten, maar de loffelijkheden des Heeren te vertellen, juist ook aan de volgende generatie opdat zij hun hoop op God zouden stellen. Die daden van de Heere zijn er ook geweest in het verleden van de gemeente tot op vandaag. Daarbij gaat het niet om allerlei opzienbarende verhalen, maar om, zoals oud-predikant ds. C. Harinck aangeeft in het interview in de jubileumuitgave, “het grote werk van God in de gebroken levens van zondaren”.
Er loopt een lijn van Willibrord naar vandaag. Nog altijd is er een kerk in Utrecht. We zien in de geschiedenis de hand van de Heere. Hij leidt Zijn kerk. Hij bracht het Evangelie naar ons land en naar onze stad en Hij waakte over Zijn kerk, alle eeuwen door, naar Zijn belofte (Matth. 28:20). Hem alleen zij alle eer!
Kerkenraad van Utrecht