Kerkelijk jaaroverzicht 2023

Ook in 2023 zochten mensen naar perspectief, maar het was er hier beneden weinig. Wat er wel was, was verwarring, angst, chaos, onbehagen en oorlog, ook heel dichtbij. Het jaar is voorbij. En nog steeds is er angst, chaos en oorlog.

Het jaar 2023 begon met een lawine aan akeligheden en hartverscheurende beelden uit Rusland en Oekraïne. Met dezelfde beelden gaan we het jaar uit, nu komen ze óók uit Israël en de Gazastrook. De gewelddadigheden zijn ongekend. De gebeurtenissen escaleren. Het terrorisme heeft niets menselijks. Wat mensen elkaar aandoen, doen de dieren elkaar nog niet aan. Kennelijk is de mens tot alles in staat, als we worden overgelaten aan onszelf. Het gebed mag wel zijn of God het menselijk handelen wil intomen, of Hij over ons wil opstaan met goedgunstige gedachten. De Heere gedenke ds. M.L. Dekker in Nazareth, met de zijnen en met de gemeente in Nazareth.

Er was nog veel meer rampspoed. We hoorden berichten over aardbevingen in Turkije, Syrië en Afghanistan. Her en der overstroomde de aarde en brandden de bossen. Wat een ontheemdheid en radeloosheid bij velen. Maar opeens liet de wereld toch ook zien wat naastenliefde is. Terwijl de wereld uiteen lijkt te vallen, was de verbroedering en de hulpvaardigheid te midden van zoveel ontreddering plotseling groot.
In 2023 waren er meer crisissen dan ooit, over prijzen die door het plafond schoten, over wangedrag bij politici en excessief geweld onder tieners, over klimaat, stikstof, energie, vluchtelingen, polarisatie en verdeeldheid, over waarheid en leugen en ook nog eens over veler voortbestaan dat onderhand aan flarden lijkt geslagen.  

In tal van sectoren in de samenleving is dagelijks sprake van grensoverschrijdend gedrag. We weten al niet beter meer. Kennelijk went zelfs zoiets. Hoe bestaat ‘t! We zijn als de Atheners in de dagen van Paulus, we leven gretig van nieuwsbericht tot nieuwsbericht, van hype tot hype. Als de Heere niet bij ons was geweest, zingt de dichter van Psalm 124, ‘dan had een stroom die niemand tegenhield, ons gans versmoord’.

Wat ook zo ontzaglijk erg was: Het gros van de mensen noemt zich geen christen meer. Kerken lopen harder leeg dan ooit. Overal ligt schuld: Niemand hoeft naar andere kerken te kijken. ‘Wij moeten ons hoofd maar niet buiten de deur steken’, zei ds. W.C. Lamain eens in dit verband.

In de zomer viel het kabinet Rutte IV. Wat een sores. Opnieuw waren er dus verkiezingen. Nederland heeft gestemd. En de uitkomst was: Wij hebben God op het hoogst misdaân en zijn nog weer verder van het heilspoor afgegaan. We zijn in een andere wereld terechtgekomen, die van het moderne heidendom. De vraag mag wel meer en meer gaan klemmen: ‘Och, dat Gij de hemelen scheurdet, dat Gij nederkwaamt, dat de bergen van Uw aangezicht vervloten’. Nodig is om schuiling te zoeken in de schuilplaats van de Allerhoogste. De Heere gedenke land en volk! Hij regeert. Zijn macht is groot, Zijn trouw zal nooit vergaan, en alles wat Hij ooit beloofd heeft, zal bestaan.

IN MEMORIAM
Op 2 januari overleed G.H. Verweij (91). Bijna vijftig jaar diende hij de gemeente(n) te Den Haag als ouderling. In allerlei opzichten heeft hij veel voor het kerkverband betekend. In het In Memoriam in De Saambinder schreef ds. G.J. van Aalst: ‘Het is opnieuw bevestigd: ‘Maar Ik zal in het midden van u doen overblijven een ellendig en arm volk; die zullen op de Naam des HEEREN betrouwen’.
Op 16 februari overleed na een kort ziekbed J.H. Mauritz (75), oud-directeur van de Jeugdbond en van de Cursus Godsdienst Onderwijs. Hij laat een grote lege plaats achter, ook binnen de kring van de gemeenten. ‘We geloven’, schreef L.A. Kroon in De Saambinder, ‘dat de Heere zijn werk heeft willen gebruiken tot de uitbreiding van Zijn Koninkrijk’.
Op 11 november overleed J. Mastenbroek (77). Gedurende dertig jaar was hij als bibliothecaris verbonden aan de Theologische School. In een In Memoriam in De Saambinder schreef ds. G. Clements: ‘Mastenbroek was een bibliothecaris die veel boeken van binnenuit kende. We zien met dankbaarheid terug op zijn jarenlange inzet’.    

PASTORIEZORGEN
In januari kwam mevrouw Van der Net ten val. Ze werd opgenomen in een revalidatiecentrum in Houten. Ds. J.S. van der Net verhuisde naar woonzorgcentrum Nebo te Zwijndrecht.
Ds. L. Blok ontving begin dit jaar een ernstige boodschap. Hij mag er nog zijn, mag zelfs nog naar de lust van zijn hart voorgaan in de gemeenten.  
Ds. P. Mulder moest in maart een kleine ingreep aan een van zijn nieren ondergaan in het ziekenhuis. Het herstel mocht daarna gunstig verlopen.
In het gezin van ds. A. Verschuure kwamen grote zorgen aangaande de gezondheidstoestand van zijn vrouw. Er werd niet-uitgezaaide borstkanker vastgesteld. begin 2024 zal een operatie plaatsvinden.
Ds. D.W. Tuinier kreeg de aangrijpende boodschap dat hij de ziekte ALS heeft. In De Saambinder van 7 december liet hij zelf weten: ‘U begrijpt dat dit alles diep ingrijpt, voor ons gezin en de gemeenten die mij lief zijn. Asaf zegt: ‘O God, Uw weg is in het heiligdom, wie is een groot God, gelijk God? Gij zijt die God, Die wonder doet’. Bij ogenblikken is dit mijn houvast en sterkte’. 
Er waren nog meer broeders met zorgen. Niet iedereen waardeert het echter als we alles met naam en toenaam noemen. Mocht de God van Jakob allen in ziekte en moeite nabij willen zijn.  

EMERITAAT
Ds. G.M. de Leeuw ging per 1 mei met emeritaat. Hij diende de gemeenten van Barneveld-C, Lethbridge, Rock Valley, Ridderkerk, Opheusden, Grand Rapids Beckwith en Nobleford (2020).

Ds. L. Blok ging in januari met emeritaat. Hij diende de gemeenten van Beekbergen, Capelle a/d IJssel, Nunspeet, Ermelo en Gorinchem.  

Ds. P. van Ruitenburg te Chilliwack ging per 29 november met emeritaat. Hij diende de gemeenten van Meliskerke, Dordrecht en Chilliwack.

JUBILEA
Er waren vele mijlpalen. Ze zijn het waard om er met Samuël een steen voor op te richten en hartelijk te belijden: ‘Tot hiertoe heeft de HEERE ons geholpen’.

Op 2 maart mocht de gemeente Den Haag-Scheveningen in verwondering terugzien. Het was 100 jaar geleden dat de Haagse gemeente werd geïnstitueerd, en ruim 150 jaar geleden dat de gemeente in Scheveningen ontstond.

Op 23 maart bestond de gemeente Oostvoorne 50 jaar.

In Lelystad werd in april het 50-jarig bestaan herdacht.

In Zoetermeer herdacht de gemeente op 5 oktober het 100-jarig bestaan.

Op 10 november herdacht de gemeente in De Valk-Wekerom haar 40-jarig bestaan.

De gemeente in Groningen herdacht op 24 november haar 75-jarig bestaan.

De predikanten C. van Krimpen, J. Schipper en A. Schot herdachten dit jaar dat het 25 jaar geleden was dat ze werden bevestigd tot predikant.
M. Bal herdacht dat hij 25 jaar bibliothecaris is van de Theologische School.

V.l.n.r.: ds. C. van Krimpen, ds. J. Schipper en ds. A. Schot

BEROEPINGSWERK
Ds. J.B. Zippro werd op 11 januari bevestigd in Zoetermeer.
Ds. G.P. van Nieuw Amerongen deed op 11 januari intrede in Nijkerk.
Ds. J. de Kok werd op 2 maart bevestigd in zijn tweede gemeente, Sint Annaland.
Ds. J.M.D. de Heer ging van Middelburg-Centrum naar Rotterdam-IJsselmonde, waar hij op 29 maart intrede deed.
Ds. H. van der Heiden nam afscheid van Wageningen. Op 9 mei deed hij intrede in Capelle a/d IJssel-Middelwatering.
Ds. A.T. Huijser nam het beroep aan van Rijssen-Noord. Daar deed hij op 5 juli intrede.
Ds. C. Sonnevelt nam het beroep van Poederoijen aan. Deze gemeente kreeg na bijna 95 jaar voor het eerst een eigen predikant.
Ds. C. Hogchem ging dit jaar van Aalburg naar Stolwijk, zijn vijfde gemeente.

CURATORIUM
Het curatorium mocht in mei vijf personen toelaten tot het volgen van de studie aan de Theologische School. Het zijn L.J. van den Berge (Tholen), W. van Ee (Otterlo), H.R. Keurhorst (Veenendaal), B.J. Meulmeester (’s-Gravenpolder) en A.M.C. Westeneng (Geldermalsen).

V.l.n.r.: L.J. van de Berge, W. van Ee, H.R. Keurhorst, B.J. Meulmeester en A.M.C. Westeneng

Drie kandidaten werden per 19 juni beroepbaar gesteld. Ze mochten allen een beroep aannemen. A.E. Brijder ging naar Meliskerke, J.M. Evers naar Vlaardingen en J.J. Hoogerbrug naar Krimpen aan den IJssel.

ZENDING EN EVANGELISATIE
In 2023 heeft ZGG vijf zendingswerkers uitgezonden: op 24 januari M. Heidekamp vanuit Zoetermeer naar Guinee; op 14 februari fam. I.M.W. Heijboer vanuit Moerkapelle naar Ecuador; op 10 oktober het echtpaar A.H. den Otter vanuit Haamstede naar Cambodja; op 24 oktober fam. W. Heres vanuit Deventer naar Cambodja; op 21 november fam. G.J.T. van Luik vanuit ’s Gravenpolder naar Ecuador. Fam. A. de Pater werd aangenomen voor zendingswerk in Albanië. De Pater hoopt daar te gaan werken als theologisch docent/toeruster.
In Durrës, Albanië, heeft op 19 maart de eerste doop- en belijdenisdienst plaatsgevonden. Het deputaatschap voor de zending heeft besloten om in 2024 nieuwe posten te starten in Ecuador en in Albanië.
In Albanië werd voor het eerst iemand toegelaten tot de opleiding voor predikant. Het is Klement Rizallaraj, die als evangelist de gemeente van Delvinë dient.

In februari werd in de Middelburgse wijk Dauwendaele ontmoetingsruimte De Schatkamer geopend, een initiatief van de evangelisatiecommissie van de gemeente Middelburg-Zuid. In De Schatkamer wordt onder meer wekelijks kinderbijbelclub gehouden.
In mei werd naast de Julianakerk in Dordrecht het inloophuis Huis van de Vrede geopend, bedoeld voor onder meer kinder- en tienerwerk en Bijbelcursussen.
Op 18 november herdacht de evangelisatiepost in Tilburg het 50-jarig bestaan.

DEPUTAATSCHAP ISRAËL
Ds. M.L. Dekker heeft aangegeven dat hij gevoelt dat zijn taak in Israël ten einde loopt. Hij heeft besloten zijn werk in fasen af te bouwen, waarna hij met zijn vrouw naar Nederland zal terugkeren. Per april 2025 zal hij beroepbaar zijn.

BONDEN EN VERENIGINGEN
Per 1 januari werd Evert Barten directeur van de Jeugdbond. Per diezelfde datum werd Anja de Bonte benoemd als jeugdwerkadviseur. Een maand later begon Pieter Avé als jeugdwerkadviseur.
In september koos de Vrouwenbond Geref. Gemeenten mevrouw E. Martinu-Hol uit Kesteren als nieuwe presidente. Ze was eerder al penningmeester van het hoofdbestuur.

GEBOUWEN
De gemeente in Wierden heeft dit voorjaar de Aakerk in het nabijgelegen dorpje Aadorp aangekocht. Het kerkgebouw uit 1918 in Wierden wordt afgestoten en het is de bedoeling dat de gemeente volgend jaar zomer verhuist naar Aadorp. De gemeente groeit al enkele jaren en uitbreiding van het bestaande gebouw bleek niet mogelijk. De gemeente telt 101 leden en doopleden.

De gemeente Zoetermeer kocht het afgelopen jaar de Pelgrimskerk met het daarbij behorende verenigingsgebouw ’t Centrum. Door een fusie van drie wijkgemeenten van de protestantse gemeente Zoetermeer, de vorige eigenaar, was de Pelgrimskerk overbodig geworden. De Vredekerk van de Gereformeerde Gemeente van Zoetermeer was te groot geworden.

In Kootwijkerbroek wordt het kerkgebouw uitgebreid. De kerk, die 1800 zitplaatsen telde, krijgt er ruim 300 bij, zowel op de begane grond als op de galerij. Ook wordt er groot onderhoud verricht. Het ledental van de gemeente is 2400.

De gemeente in Leerdam heeft in 2022 een kantoorpand met parkeerterrein tegenover het kerkgebouw aangekocht. Inmiddels heeft een inpandige verbouwing plaatsgevonden en in de voorzomer is het pand in gebruik genomen voor het houden van catechisaties, verenigingsavonden en de crèche. Het kreeg de naam De Spelonk.

In Nunspeet kon de gemeente eind dit jaar een eigen parkeerterrein in gebruik nemen. Begin maart zal er een nieuwe zaalruimte in gebruik genomen worden.

De gemeente in Nieuwdorp is begonnen met het bouwen van een nieuwe kerk. Op dezelfde plaats komt een kerkgebouw met 350 zitplaatsen. Er komt de mogelijkheid om er twee zalen met 117 plaatsen en een galerij met 75 stoelen bij te trekken. Het is de bedoeling dat de nieuwe kerk in de zomer van 2024 klaar is. Tijdens de bouwtijd komt de gemeente bijeen in het plaatselijke Bevrijdingsmuseum. (tekst gaat verder onder foto)

Er werd gewerkt aan kerkgebouwen in 2023. Onder andere in Wierden (links), H.i. Ambacht (midden) en Yerseke (rechts).

Bijbelcentrum Bij de Bron aan de Willem Buytewechstraat in Alkmaar is dit jaar verbouwd. Er is een grotere multifunctionele ruimte erbij gecreëerd. Ook heeft het gebouw een meer open uitstraling gekregen, zodat het zichtbaarder is in de wijk.

In Ridderkerk werd de renovatie van het hele kerkgebouw afgerond. Het interieur en exterieur zijn gemoderniseerd. Er is extra zaalruimte ontstaan door een gewijzigde indeling. De duurzaamheid van het gebouw is vergroot door onder meer nieuwe installaties.

De gemeente in Kampen is bezig met de verbouwing van haar Poortkerk. Straks zullen de kerkzaal en verenigingsgebouw De Beukelaar gasloos verwarmd gaan worden. In de verbouwingstijd kerkt de gemeente in de Bovenkerk. De verbouwingstijd duurt naar schatting tot de zomer van 2024.

In het kerkgebouw te Delft is dit jaar gestuukt en geverfd, is de buitenmuur van een nieuwe coatlaag voorzien en zijn er zonnepanelen aangebracht.

De gemeente Randburg (Zuid-Afrika) is in de omgeving van Monavoni (op dertig kilometer afstand van Randburg) bezig met nieuwbouw. Het oude kerkgebouw was te groot en te oud geworden. Dat is verkocht. In de tussentijd kerkt de gemeente in de Nederduitsche Hervormde Kerk te Nooitgedacht, Krugersdorp.

De jonge gemeente te Kesteren gaat een nieuwe kerk bouwen in een uitbreidingswijk aan de noordzijde van het dorp. De nieuwe kerk krijgt 1750 zitplaatsen. Het nieuwbouwplan bevat ook een reformatorische basisschool en een groot aantal woningen. 

In Yerseke werd op 30 september een gedenksteen aangebracht voor de nieuw te bouwen kerk in Yerseke. Naar verwachting wordt het nieuwe kerkgebouw in de zomer van 2024 in gebruik genomen. De kerk biedt plaats aan ongeveer 2000 kerkgangers, 1600 op de begane grond, 400 op de galerij. Er komt ook een nieuwe pastorie en een nieuwe kosterswoning.

In oktober nam de gemeente in Veen haar nieuwe kerkgebouw in gebruik in een dienst waarin ds. E. Bakker voorging. De nieuwe kerk staat op de plaats van het oude. De kerkzaal heeft 500 zitplaatsen, dat kan door middel van een galerij met 100 zitplaatsen worden uitgebreid.

In november nam de gemeente in Hendrik-Ido-Ambacht de vernieuwde Petrakerk weer in gebruik. Het kerkgebouw dateert uit 1973 en is in twee fasen geheel gerenoveerd.

ZIJN LOOP VOLBRACHT
Het jaar heeft nu zijn loop volbracht. De gedaante van de wereld is veranderd. Weinig bleef zoals het was. De afval is groter dan ooit. De fundamenten wankelen. Maar Hij Die trouwe houdt en eeuwig leeft, zal niet laten varen wat Zijn hand begon. Hem nu, de Koning van de Kerk van alle tijden en alle plaatsen, de alleen wijze God, zij eer en heerlijkheid in alle eeuwigheid.

J. van 't Hul

Bron: De Saambinder